“We krijgen dingen voor elkaar omdat we langdurig samenwerken, aannemerscapaciteit hebben vastgelegd én het geld hebben geregeld”, vertelt Astrid van Mil, projectmanager verduurzaming, gemeente Amersfoort.
Formule om snelheid te maken
De verduurzaming van maatschappelijk vastgoed is voor elke gemeente een uitdaging: oude gebouwen, verschillende belangen, nieuw beleid, nieuwe technieken. Toch lukt het de gemeente Amersfoort om flink voortgang te boeken in de verduurzamingsopgave. Hoe ze dat doen? Door goed samen te werken met aannemers. Ze hebben daar een formule voor. .
Samen leren en verbeteren
“Als je wilt dat aannemers tijd voor je vrijmaken, moet je een betrouwbare opdrachtgever zijn,” zegt Astrid. Daarom werkt Amersfoort langdurig samen met vijf vaste aannemers. “We besteden niet elk project apart aan. We bouwen met de vijf aannemers aan een relatie waarin ruimte is voor leren en verbeteren.”
Vertrouwen én controle
Die samenwerking is gebaseerd op vertrouwen, maar wel met duidelijke spelregels. Aannemers maken per gebouw meerdere scenario’s: wat kost het, hoe duurzaam is het, hoe uitvoerbaar is het? Samen met de gemeente kiezen ze het beste scenario. De gemeente laat de begroting en prestaties toetsen door externe adviseurs.
Simpele ingrepen die motiveren
Amersfoort begint elk project met relatief eenvoudige maatregelen. “Kierdichting, LED-verlichting, installaties goed inregelen: dat zijn dingen die snel effect hebben én uitvoerbaar zijn,” zegt Astrid. “We zien dat veel gebouwen verrassend lek zijn. Met simpele ingrepen besparen we direct energie. Dat motiveert.”
Biobased en circulair waar het kan
Bij elk project zoeken de partijen naar mogelijkheden voor biobased en circulaire materialen. “Dat lukt niet altijd, maar de intentie is helder: waar het kan, doen we het.” Aannemers leveren scenario’s aan waarin die materialen zijn opgenomen. Tijdens gezamenlijke sessies worden best practices gedeeld.
(Bij) sturen op prestaties
Amersfoort meet prestaties aan de hand van Kritische Prestatie Indicatoren, zoals energiegebruik, toepassing van biobased materialen en ervaringen van gebruikers. “Sommige dingen meten we hard, andere zijn meer kwalitatief,” legt Astrid uit. “We gebruiken een systeem van ‘gele kaarten’ voor aannemers die ondermaats presteren. Niet om te straffen, maar om bij te sturen.”
Ruimte voor voortschrijdend inzicht
Soms verandert de bestemming van een gebouw halverwege het proces. “Wat vandaag een goed idee is, kan morgen achterhaald zijn,” zegt Astrid. Dankzij één centrale budgetpot en een lerende aanpak kan de gemeente daarop inspelen.
Sterke partij trekt de rest omhoog
Amersfoort stimuleert aannemers om kennis en oplossingen met elkaar te delen. “We brengen ze samen in sessies waarin ze laten zien wat werkt. Sterkere partijen trekken de rest omhoog.”
De kracht van doen
Volgens Astrid helpt het dat het team pragmatisch werkt. “Niet eindeloos plannen, gewoon beginnen. Je leert het meeste door te doen. En zorg dat mensen er zin in hebben. Dat maakt het verschil.”
Tips uit Amersfoort:
- Contracteer aannemers voor meerdere jaren en projecten
- Bied continuïteit en vertrouwen om capaciteit te garanderen
- Werk met scenario’s en laat aannemers meedenken
- Houd vinger aan de pols met slimme controle en prestatiemetingen
- Creëer een lerend netwerk van marktpartijen
- Geef ruimte voor voortschrijdend inzicht
Meer weten? Volg haar webinar!Astrid van Mil vertelt op 11 juni 2025 meer over de aanpak van Amersfoort tijdens het webinar Slim samenwerken aan verduurzaming. Ze deelt praktijkvoorbeelden, inzichten en tips waar je direct mee aan de slag kunt. |
|
Meer informatie
- Webinar: Slim samenwerken aan verduurzaming
- Webinfo: Aanpak verduurzaming Amersfoort
- Routekaart: Verduurzamen in 7 stappen (Bouwstenen, 2020)
- Webinfo: verduurzamen in 7 stappen (Bouwstenen, 2020)
- Netwerk: Verduurzamers
